कोणाच्या धर्मांधतेचा धोका?

 महाराष्ट्रात नुकत्याच पार पाडलेल्या निवडणूकींच्या निकालानंतर सर्वाधिक चर्चा व चिंता लोक व्यक्त करत आहेत ती म्हणजे एम.आय.एम. च्या उदयाची. एम.आय.एम.च्या ओवेसीने जी धर्मांध भडकावू भाषणे केली ती लोक अजून विसरलेले नाहीत. धर्मांध ओवेसी हा लोकशाहीला धोका आहे असे मत बहुतेक व्यक्त करत आहेत.

देशाला कोणाच्या धर्मांधतेचा अधिक धोका आहे? संघाचा कि एमायएमचा? ८८ वर्ष शिस्तबद्ध रीतिने प्रचार करत, प्रसंगी धोरणे बदलत, गांधीवादी समाजवाद स्विकारत...फळत नाही म्हणून टाकत...पटेल ते गांधी जप करत चिकाटी म्हणजे नेमके काय असते याचे सार्थ दर्शन घडवत आता संपुर्ण सत्तेत आलेत. राज्येही व्यापली जातील ही चिन्हे आहेत. सध्यातरी ते रामजप करत नाहीत. कधी कोणता जप करावा...सोडून द्यावा याचे त्यांना चांगले भान आहे. एमायएमनेही (मुस्लिमांनी) आपली व्युहनीति बदलत संघाने हिंदुंचे केले त्याप्रमाणेच कोंग्रेसवर अवलंबून न राहता मुस्लिम मतांचे ध्रुवीकरण सुरु केले असेल तर ते साहजिक आहे. मुस्लिमांचा भाजपवर कितपत विश्वास आहे हे यातूनच पुर्ण नसले तरी ब-यापैकी सिद्ध होते. कोंग्रेस नेहमीच संघाबाबत गाफील राहिली हेही वास्तव आहे. त्यांनी लोकांना ते धर्मांधतेविरुद्ध आहेत हे गृहितच धरले. पण ते वास्तव नाही हे आत सिद्ध झाले आहे. कोंग्रेसचे त्यामुळे पानिपत होणे स्वाभाविक होते....तसे झालेही आहे. भाजपचा सत्तेच्या पटावरील एकहाती उदय देश पुढे कोणत्या दिशेने जावू शकतो हे सांस्कृतिक व शैक्षणिक मंत्रालये ज्यापद्धतीने वैदिकवादाचा उद्घोष करत आहेत त्यावरून दिसते आहे. याची परिणती नव्या सांस्कृतीक वर्चस्ववादात होणार हे समजावून घ्यायला हवे. मुस्लिम समुदायही त्यांच्या सांस्कृतिक वर्चस्वतावादाला पुढे रेटणार नाहीत असे कशावरुन? आणि एक जर धादांत खोटे प्रयत्न करत असेल तर दुसरा का करणार नाही? ओवेसीच्या एमायएमचा उदय निवडणूका पंचरंगी झाल्या म्हणून वगैरे हे म्हणणे खोटे समाधान करुन घेतल्यासारखे आहे. देशभर हे लोन पसरले तर नवल नाही, किंबहुना ते अभिप्रेतच आहे. धोका संघाचा म्हणून भाजपचा अधिक आहे. कोंग्रेसला कोणताच धोका समजत नाही ही त्यांच्या मुजोरपणाची आणि जनतेत न मिसळण्याची अपरिहार्य परिणती आहे. त्यामुळे जे काही होते आहे त्या पापात त्यांचाही बरोबरीचाच सहभाग आहे.

म्हणजे सध्या देशाचे पारडे धर्मांधतेकडे झुकले आहे असे दिसेल. एमायएमचा निर्माण झालेला धोका हे त्याचेच उपफलित आहे. गुजराथ दंग्यांची त्याला पार्श्वभुमी नसेल असे मानणे कदाचित आपला भाबडेपणा असेल. नवमध्यमवर्गाला-तरुणांना आपण कोणत्या धोकेदायक पर्वात प्रवेश केला आहे हे आज समजणार नाही. समजेल तेंव्हा कदाचित उशीर झाला असेल.

ओवेसीने भडक भाषण केले, ठाकरेही करत, त्यांची भाषा उग्र होती म्हणून त्यांनी प्रत्यक्षात काही केले काय? हा प्रश्न अनुचित आहे. विचार कधीतरी कृतीत येत नाहीत असे नाही...किंबहुना ती सुरुवात असते. आधी हिंसा मानसिक पातळीवर अवतरते आणि ती संधी मिळाल्यावर कधी ना कधी प्रत्यक्ष कृतीत बदलते हे विसरता कामा नये.संघ स्थापनेपासून मुस्लिमद्वेष जोपासत आला. गांधीहत्येत त्यांचा प्रत्यक्ष हात असो अथवा नसो पण ती त्यांच्याच विचारधारेची परिणती होती हे नाकारता येणार नाही. सामाजिक असुरक्षितता निर्माण करत जाती-धर्माच्या टोळ्या बनवणे सोपे जाते हे संघाला समजते तसेच ते मुस्लिमांना समजत नाही काय? आपण सारे टोळीवादाच्या बाजुला आहोत कि विरोधात याचा निर्णय आपल्यालाच घ्यावा लागेल. दोषारोप करत बसण्यापेक्षा सर्वच (संघ आणि एमायएम) धोके आम्ही दूर कसे ठेवू शकतो हे पहायला हवे.